Stéphane Mallarmé (1842-1898)

Γαλλος ποιητής και κριτικός και ίσως μεγαλύτερος εκπρόσωπος του Συμβολισμού στη Γαλλία.

Από το 1877 καθιερώνει στο διαμέρισμά του στο 89 της rue de Rome, κάθε Τρίτη συναντήσεις με τους φίλους του – αφρόκρεμα της γαλλικής διανόησης. Οι W.B. Yeats, Rainer Maria Rilke, Nadar, Paul Valéry, Stefan George, Paul Verlaine και πολλοί άλλοι (les Mardistes όπως τους έλεγαν από την γαλλική λέξη Mardi που σημαίνει Τρίτη) συζητούν για ποίηση, ζωγραφική, φιλοσοφία.

Το κοινό τον ‘ανακαλύπτει το 1883-1884 μέσα από το άρθρο για τους Poètes maudits που του αφιερώνει ο Verlaine αλλά και το βιβλίο του Huysmans ‘A Rebours’ στο οποίο ο κεντρικός ήρωας θαυμάζει τα ποιήματα του Verlaine και του Mallarmé.

Η ποίηση του Mallarmé θεωρείται πολύ δύσκολη να μεταφραστεί κυρίως λόγω της σημαντικότητας των ηχητικής των λέξεων μεταξύ τους που τις περισσότερες φορές δίνουν άλλο νόημα όταν ένα ποίημα ακούγεται και δεν διαβάζεται. Ένα παράδειγμα που βρήκα είναι στην αρχή ενός σονέτου που η φράση 'ses purs ongles' όταν το ακούει κανείς παίρνει άλλο νόημα 'c'est pur son' (Roger Pearson – ‘unfolding Mallarmé’).

Stéphane Mallarmé by Édouard Manet.

Λέγεται ακόμη ότι αυτό το ‘pur son’ της ποίησης του Mallarmé ενέπνευσε μεγάλους συνθέτες. Ανάμεσα σ’ αυτούς, ο Claude Debussy's, στο ‘Prélude à l'après-midi d'un faune – από το ομότιτλο ποίημα του Mallarmé, ο Maurice Ravel που ‘έντυσε’ τα ποιήματα του ‘Trois poèmes de Stéphane Mallarmé’ και ο Darius Milhaud (Chansons bas de Stéphane Mallarmé).

Αυτό που με συγκίνησε πραγματικά είναι το ποίημά του ‘Un coup de dés jamais n'abolira le hasard’ – το πιο ‘προχωρημένο’ του ποίημα όπως λέγεται – το οποίο έγραψε το 1897.

Το ποίημα αυτό αποτέλεσε έμπνευση για την μεγαλύτερη σε διάρκεια ταινία του Man Ray ‘Les Mystéres du Château du Dé’ που γύρισε το 1929.